Roxana Baldetti

Roxana Baldetti
Vicepresidente de Guatemala 14 xineru 2012 - 8 mayu 2015 ← Rafael Espada Diputada del Congreso de Guatemala (es)
Vida
Nacimientu	Ciudá de Guatemala, 13 de mayu de 1962 (62 años)
Nacionalidá	Guatemala Italia
Llingua materna	italianu
Estudios
Estudios	Universidá de San Carlos de Guatemala
Llingües falaes	castellanu
Oficiu	periodista, política, convicta (es)
Creencies
Relixón	catolicismu
Partíu políticu	Partido Patriota (es)
roxanabaldetti.com

Ingrid Roxana Baldetti Elías (13 de mayu de 1962, Ciudá de Guatemala) ye una maestra, periodista y política guatemaliana, exdiputada qu'exerció como vicepresidente de Guatemala dende'l 14 de xineru de 2012, hasta'l 8 de mayu de 2015.^[1] Enantes ocupó'l cargu de diputada al Congresu de Guatemala por Llistáu Nacional, col Partíu Patriota; sicasí, presentó'l so arrenunciu al Presidente del Congresu antes del 15 d'agostu de 2011, yá que participó como candidata a la Vicepresidencia pol mesmu partíu, xunto a Otto Pérez Molina.^[2]

N'abril de 2015 el so secretariu priváu foi acusáu pola Comisión Internacional contra la Impunidá en Guatemala (CICIG) de ser el cabezaleru d'una importante banda dedicada a la defraudación al fiscu guatemalianu, nun casu que foi denomináu como el casu de La Llinia.^[3] Anque nun foi incluyida nel llistáu d'acusaos que presentó la CICIG, abarruntar dende un principiu que los seudónimos «La R», «La 2» y «La Señora» —los cualos méntense nos miles d'escuches telefóniques presentaes pola CICIG y el Ministeriu Públicu— faíen referencia a Roxana Baldetti,^[4] polo que'l 25 d'abril de 2015 realizóse marcha pacífica esixendo'l so arrenunciu como vicepresidente.^[5][6][7]

Entamáronse marches multitudinaries onde participaron persones de toles edaes con gran entusiasmu, mesmes que fueron convocaes principalmente por Un grupu llamáu anónimos Guatemala nes cualos demostróse'l refugo escontra l'actual gobiernu y escontra los principales partíos políticos del país. Sicasí nun se produció una propuesta qu'ataque frontalmente'l sistema que dexó que'l gobiernu de vez aprovechar del erariu nacional. El lentu espertar de les protestes esplícase porque en Guatemala anque'l 53% de la población tea per debaxo de la llinia de probeza y esistan agudos problemes -d'ignorancia, racismu, machismu, corrupción, violencia esbocada, y sobremanera impunidá-^[8] que tengan a la población a puntu d'un españíu social, nun hai quien entame dichu estallíu en forma efectiva.^[8] Per otru llau, anque nun haya organización política que faiga españar tol malestar acumulao, les élites tradicionales del país, esmolecida pola situación actual y considerando que'l polvorín social podría españar, entamaron una llucha frontera contra la corrupción de los funcionarios públicos y obligaron a éstos a estender la permanencia de la Comisión Internacional Contra la Impunidá en Guatemala, llogrando que'l malestar de la población dirixir escontra'l gobiernu y n'especial escontra la vicepresidente Baldetti Elías -a quien se-y empecipió'l trámite de antejuicio el 6 de mayu-^[9] non asina contra'l sistema corruptu que funcionó Guatemala por décades.^[8]

En afayándose una serie de captures que se realizaron el 8 de mayu de 2015, el presidente Otto Pérez Molina anunció que Baldetti Elías arrenunciara al cargu de vicepresidente.^[10] El 20 d'agostu de 2015, la so casa nel residencial «Los Ocalitos» nuna zona esclusiva de la Ciudá de Guatemala foi cateada pol Ministeriu Públicu y la Comisión Internacional Contra la Impunidá en Guatemala quien prindaron un llote de teléfonos móviles y equipu de cómputu pol so posible vinculación col Caso de La Llinia; Baldetti nun s'atopaba na casa al momentu de los procedimientos xudiciales, pos s'atopaba hospitalizada dende'l domingu anterior nun centru priváu aquexada por problemes intestinales. Sicasí, foi prindada'l 21 d'agostu y puesta so custodia nel hospital, acusada d'asociación ilícita, casu especial de defraudación aduanera y confechu pasivu.^[11]

El 26 d'agostu de 2015 el xuez d'altu impautu unvió a la ex vicepresidente Baldetti a prisión preventiva, indicando que los delitos que cometió nun tienen midida sustitutiva y que ésta solamente procede cuando hai menos de trés sindicaos por un delitu; nesti casu, prosiguió'l xuez, yá van más de ventitrés implicaos. La ex vicepresidente tendrá de guardar prisión preventiva na cárcel de muyeres de Santa Teresa indicando que nun se podía crear una cárcel pa una persona —en referencia a que'l Ministeriu de Gobernación dirixíu inda pol gobiernu de Pérez Molina— autorizara que la cárcel del cuartel de Matamoros fuera utilizáu pola ex vicepresidente^[12][13] Finalmente, Baldetti foi treslladada al Centru de Detención Preventiva pa Muyeres Santa Teresa el 2 de setiembre de 2015 pela nueche, coles mesmes que se xiraba la orde de captura en contra del presidente Otto Pérez Molina, quien perdiera la so inmunidá nel Congresu un día antes.^[14][15]

1. ↑ «La victoria ye pa Otto Pérez y Roxana Baldetti». Archiváu dende l'orixinal, el 15 d'avientu de 2011.
2. ↑ «Roxana Baldetti arrenuncia al so curul pa participar n'eleiciones». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-08-29.
3. ↑ Pocón, 18 d'abril de 2015.
4. ↑ Emisores Xuníes, 17 d'abril de 2015.
5. ↑ Prensa Libre, 25 d'abril de 2015.
6. ↑ ElPeriódico, 25 d'abril de 2015.
7. ↑ Emisores Xuníes, 25 d'abril de 2015.
8. ↑ ^{8,0 8,1 8,2} Colussi 4 de mayu de 2015
9. ↑ Sieglu 21 6 de mayu de 2015, p. Primer plana
10. ↑ Sieglu 21, 8 de mayu de 2015.
11. ↑ «trés-delito/ Exvicepresidenta Baldetti prindada esta mañana por trés delito». ElPeriódico. 21 d'agostu de 2015. http://elperiodico.com.gt/2015/08/21/pais/exvicepresidenta-baldetti-prindada-esta-manana-por trés-delito/. Consultáu'l 21 d'agostu de 2015. 
12. ↑ «Xuez dicta prisión preventiva a Roxana Baldetti». Canal Antiguu. 26 d'agostu de 2015. https://canalantigua.tv/xuez-dicta-prision-preventiva-a-roxana-baldetti/. Consultáu'l 26 d'agostu de 2015. 
13. ↑ «delitos Roxana Baldetti a prisión preventiva a Santa Teresa». Prensa Libre. 26 d'agostu de 2015. http://www.prensalibre.com/guatemala/xusticia/baldetti-conoz-hoy-si-xuez-ordena-carcel-por delitos. Consultáu'l 26 d'agostu de 2015. 
14. ↑ «Roxana Baldetti ye treslladada a cárce de Santa Teresa». ElPeriódico. 2 de setiembre de 2015. Archiváu dende l'orixinal el 2015-09-03. https://web.archive.org/web/20150903043845/http://elperiodico.com.gt/2015/09/02/pais/roxana-baldetti-ye-tresllad%C3%A1i-a-carcel-santa-teresa/. Consultáu'l 2 de setiembre de 2015. 
15. ↑ «presidente-otto-perez-molina/ Orde de captura contra'l presidente Otto Pérez Molina». ElPeriódico. 2 de setiembre de 2015. http://elperiodico.com.gt/2015/09/02/pais/orde-de-captura-contra-el presidente-otto-perez-molina/. Consultáu'l 2 de setiembre de 2015.